REDEKER / SELLNER / DAHS
Skrócona wersja ekspertyzy prawnej
Dopuszczalność zapisu o zakrętkach i pokrywkach pojemników z napojami przewidywana w Artykule 6 (1) Dyrektywy UE o obniżeniu wpływu określonych produktów z plastiku na środowisko.
Przedstawiona przez
Profesor Dr Alexander Schink
Radca Prawny, były Sekretarz Stanu
Dr Ulrich Krpenstein
Radca Prawny
Zlecona przez
VDM
Verband Deutsche Minerallbrunnen e.V.
Bonn, 19 listopada 2018.
Berlin Leipziger Platz 3 10117 Berlin berlin@redeker.de
Bonn Willy-Brandt-Alee 11 53113 Bonn bonn@redeker.de
Bruksela 172, Av. De Cortenbergh 1000 Brussel bruessel@redeker.de
Lipsk Mozartstrasse 10 04107 Leipzig leipzig@redeker.de
Londyn 4 More London Riverside London SE1 2AY london@redeker.de
Monachium Maffeistrasse 4 80333 Munchen muenchen@redeker.de
www.redeker.de
Rechtsanwalte, Partnerschaftgesellschaft mbH Sitz Bonn, Partnerschaftregister AG Essen PR 1947
Dopuszczalność zapisu o zakrętkach i pokrywkach pojemników z napojami przewidywana w Artykule 6 (1) Dyrektywy UE o obniżeniu wpływu określonych produktów z plastiku na środowisko
Tło
Propozycja Komisji Europejskiej dotycząca Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady o redukcji wpływu pewnych produktów z plastiku na środowisko z 28 maja 2018 roku wymaga od Państw Członkowskich by zapewniły by nakrętki i pokrywki jednorazowych pojemników na napoje pozostawały połączone z pojemnikiem podczas fazy zamierzonego użytkowania produktu. Komisja Europejska odkryła, że nakrętki i wieczka z jednorazowych plastikowych pojemników na napoje są najczęściej znajdowanymi produktami z plastiku na europejskich plażach. Przewidywany zapis ma na celu zapewnienie by w przyszłości plaże i oceany nie były zaśmiecane nakrętkami i wieczkami z pojedynczych plastikowych opakowań na napoje.
Naruszenie zasady pomocniczości
Zapis przewidywany w Artykule 6 (1) proponowanej dyrektywy ma cel warty wsparcia aby chronić środowisko naturalne i morskie. Proponowana dyrektywa jest także słusznie oparta na założeniu, że cel zapobieżenia zaśmiecaniu plaż może być osiągnięty jedynie wtedy, gdy wszystkie Państwa Członkowskie podejmą działania. Jednakże, tak daleko idący zapis jak ten zawarty w Artykule 6 (1) dyrektywy nie jest potrzebny do osiągnięcia tego celu.
Doświadczenia związane z kaucją i innymi systemami zwrotu dla jednorazowych plastikowych pojemników na napoje w Europie pokazują, że systemy te pozwalają osiągnąć 90% stopę zwrotu dla nakrętek i wieczek. W Niemczech, w jednym z systemów kaucji, na przykład, osiągnięto 98% zwrotów dla jednorazowych plastikowych butelek. Niedawne wyrywkowe badanie systemu zwrotów dla jednorazowych plastikowych butelek pokazało stopę zwrotu przekraczającą 96% dla zakrętek i wieczek. Tę stopę zwrotu można z pewnością jeszcze podnieść jeśli zobowiązanie do zwrotu obejmować będzie także zwrot plastikowych nakrętek i wyznaczy się kontyngent zwrotu.
Wiążący dla Państw Członkowskich wymóg przewidziany w Artykule 6 (1) proponowanej dyrektywy jest zbyt daleko idący. Narusza on zasadę pomocniczości pochodzącą z Artykułu 5 (3) Traktatu o Unii Europejskiej, ponieważ nie daje Państwu Członkowskiemu możliwości podjęcia alternatywnych działań, które są równie skuteczne. Biorąc pod uwagę efektywność w szczególności systemu kaucji i innych systemów zwrotu, jednakże, jest to niezbędne dla zachowania praw Państwa Członkowskiego.
Naruszenie zasady proporcjonalności
Jednocześnie, wynika z powyższego, że przewidywane zobowiązanie jakie ma być narzucone na Państwa Członkowskie a dotyczące dopilnowania by nakrętki i wieczka były połączone z jednorazowymi plastikowymi pojemnikami na napoje podczas fazy ich używania nie jest konieczne w znaczeniu Artykułu 5 (4) Traktatu o Unii Europejskiej i dlatego jest nieproporcjonalne. Z tego powodu, także, koniecznym jest pozostawienie Państwom Członkowskim przestrzeni regulacyjnej, w której będą się poruszać aby osiągnąć cel zakładany w dyrektywie, pozwalając im na zastosowanie systemów kaucji i innych systemów zwrotu aby ten cel osiągnąć.
Naruszenie podstawowego prawa wolności prowadzenia działalności gospodarczej
Ponadto, należy zauważyć, ze proponowany zapis nakładałby poważne obciążenie ekonomiczne na producentów i dystrybutorów napojów w jednorazowych plastikowych pojemnikach. Wdrożenie tego zapisu wymagałoby inwestycji na znaczącą skalę, które sięgałyby trzycyfrowej liczby milionów dla sektora wody mineralnej w samych Niemczech. Wielu małych i średnich przedsiębiorstw (SME) w szczególności nie stać na takie inwestycje, co stworzyłoby zagrożenie dla ich istnienia. Ponadto, konkurencyjność przedsiębiorstw, które od lat już inwestowały w systemy kaucji i inne systemy zwrotów, mogłaby być poddana znaczącej presji na wewnętrznym rynku europejskim, ponieważ przedsiębiorstwa te musiałyby ponosić wielorakie finansowe obciążenia.
Należy także wziąć pod uwagę to, że, przynajmniej jeśli chodzi o napoje gazowane, brak wciąż rozwiązań technicznych z powodu rygorystycznych wymagań mechanicznych. Wreszcie, można założyć, że produkcja jednorazowych plastikowych pojemników na napoje z połączonymi zakrętkami i wieczkami prowadziłaby do zwiększonego zużycia plastiku i dlatego diametralnie działałaby na niekorzyść celu ochrony środowiska.
Z powyższych wynika, że zapis przewidywany w Artykule 6 (1) proponowanej dyrektywy jest także niekompatybilny z wolnością prowadzenia działalności gospodarczej gwarantowana w Artykule 16 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej (KPP). O ile prawdą jest, że wolność prowadzenia działalności gospodarczej nie jest gwarantowana bez żadnych ograniczeń, zgodnie z Artykułem 52 KPP ograniczenia są dopuszczalne tylko jeżeli są proporcjonalne. Tak nie jest w przypadku proponowanego zapisu, ponieważ istnieją systemy, które są równie efektywne w zapobieganiu zaśmiecaniu środowiska nakrętkami i wieczkami z jednorazowych plastikowych pojemników na napoje, co pokazano na przykładzie systemów kaucji i innych systemów stosowanych z powodzeniem w różnych państwach Członkowskich. Zapis przewidywany w Artykule 6 (1) proponowanej dyrektywy nie spełnia w ten sposób wymogów zasady proporcjonalności w znaczeniu Artykułu 52 KPP. Umożliwi on ochronę wolności prowadzenia działalności gospodarczej podana w Artykule 16 KPP tylko jeśli inne alternatywy, takie jak systemy kaucji i inne systemy zwrotu, które są równie skuteczne, będą również dozwolone aby osiągnąć cel.
Bonn, 19 listopada 2018.
[nieczytelny podpis] [nieczytelny podpis]
(Dr Ulrich Karpenstein) Prof. Dr Alexander Schink)
Radca Prawny Radca Prawny